Hindistan internet və cəmiyyəti araşdıran mərkəz (The Centre for Internet and Society, CIS) dövlət bazasından AADHAAR seriyalı nömrələrin oğurlandığı barədə məlumat yaymışdır. Bu seriyalı unikal nömrələr dövlət tərəfindən (UIDAI Unique Identification Authority of India) vətəndaşlara mənimsədilir. Bu dünyada ən böyük biometrik məlumatlara məxsus baza hesab edilir. Belə ki, özündə milyardlarla insanın fərdi məlumatlarını özündə saxlayır. İdentləşdirmə anket verilənləri, barmaq izləri və göz bəbəyi kimi biometrik məlumatlar əsasında formalaşır.
Xəbər verildiyi kimi məlumatların sızması hücum və sistem boşluğuna görə deyil hökumət orqanlarının səhlənkarlığı əsasında baş vermişdir. Hesabatda Sosial müdafiə üzrə Milli proqram (National Social Assistance Programme), Məşğulluq zəmanəti üzrə Milli sistem (National Rural Employment Guarantee Scheme), Chandranna Bima adlanan analoji regional proqram, eləcədə Milli informatika mərkəzi tərəfindən dəstəklənən portal Daily Online Payment Reports under NREGA adları çəkilmişdir.
AADHAAR kodları — unikal identləşmə nömrəsi olub 12 rəqədmdən və XXXX-XXXX-XXXX formatından ibarətdir. Bu tip identifikator bütün biometrik məlumatları saxlamaqla yanaşı, vətəndaş barədə bütün məlumatlara (yaşadığı yer, bank hesabı, telefon nömrələri və s.) malikdir. Hal-hazırda AADHAAR vasitəsilə Hindistanda hökumət subsidiyaları almaq, vətəndaşın şəxsiyyətini təyin etmək, milli ödəniş sistemi üçün vətəndaşın iş yerini təyin etmək, eləcədə məişətdə məsələn SIM-kart alarkən və ya seçkilərdə səs verərkən istifadə edilir.
İnternet və cəmiyyəti araşdıran mərkəzin mütəxəssisləri xəbərdarlıq edirlər ki, bəzi dövlət təşkilatlarının “səyləri” nəticəsində son aylar 135 milyon vətəndaşın fərdi məlumatları internetə sızmışdır. Bu məlumatları Twitter sosial şəbəkəsində #AadhaarLeaks heştəqi vasitəsilə asanlıqla axtarıb tapmaq mümkündür. Bədniyyətli insanlar qurbana çevrilmiş vətəndaşların fərdi məlumatlarını onların AADHAAR identifikasiya kodları ilə tutuşduraraq hökumət bazasının bir hissəsini yenidən qura bilərlər. Mütəxəssislər güman edir ki, məlumatların kütləvi surətdə internetə sızması ilk növbədə maliyyə fırıldaqlarının sayını artıracaqdır. Gələcəkdə bu cür xoşagəlməz halların qarşısını almaq üçün hökumət UIDAI istifadəsini ciddi nəzarətə götürməli və fərdi məlumatların üçüncü tərəfə ötürülməsi zamanı ehtiyatlı davranmalıdır.
Mənbə: xakep.ru
